چاقی، دیابت، بیماری های قلبی عروقی با تغییرات چشمگیر در رژیم غذایی مرتبط هستند

21 اکتبر 2020- آیا چاقی، دیابت، بیماری های قلبی عروقی و موارد دیگر نتیجه ی "عدم تطابق" وعده های غذایی که می خوریم با غذاهایی است که بدن ما برای آنها آماده شده است؟

"فرضیه عدم تطابق[1]" استدلال می کند که بدن هر یک از ما تکامل یافته و برای هضم غذاهایی که نیاکان ما خورده اند، سازگار شده است و بدن انسان با مشکل روبرو خواهد شد زمانی که تا حد زیادی قادر به متابولیسم مجموعه ای کاملاً جدید از غذاها نیست.

دکتر Amanda Lea، محقق فوق دکترا در موسسه ژنومیک تلفیقی لوئیس-سیگلر(LSI) ، و نویسنده اول این مقاله که در شماره فعلی مجله ی  Science Advancesمنتشر شده است، می گوید: انسانها در یک محیط بسیار متفاوت از محیط کنونی تکامل یافته اند. هیچ یک از رژیم های غذایی جهانی بد نیستند. موضوع اصلی، عدم تطابق بین تاریخ تکاملی ما و غذاهایی است که در حال حاضر می خوریم.

ایده ی "عدم تطابق" سالهاست که وجود دارد، اما آزمایش مستقیم آن دشوار است. بیشتر آزمایشات بر مقایسه ی غربی ها با اعضای جوامع شکارچی- گردآورنده متمرکز است، این نوع مقایسه به طور حتم هرگونه تأثیر رژیم غذایی را با سایر تفاوت های ژنتیکی یا سبک زندگی ادغام می کند.

محققان برای تایید این ایده  نیاز داشتند تغییر در سبک زندگی و رژیم غذایی یک جمعیت را که اخیرا اتفاق افتاده است از نزدیک بررسی  کنند. جمعیت Turkana، همان جمعیت مورد نظر بود،جمعیتی در سطح پایین معیشت و دامداری از صحرای دور افتاده در شمال غربی کنیا که در دهه 1980 ، خشکسالی شدید همراه با کشف نفت در همان حوالی، منجر به تحول سریع آن منطقه شد. بخشهای زیادی از مردم سبک زندگی عشایری خود را، برای زندگی در روستاها و برخی دیگر برای زندگی در شهرها رها کردند. تورکاناهای بومی هنوز برای تأمین معاش خود به دام داری: شترهای یک کوهانه، گاوهای کوهان دار، گوسفندهای دنبه دار، بزها و الاغها متکی هستند، در حالی که تورکاناهایی که در شهرها زندگی می کنند، به رژیم هایی روی آورده اند که حاوی مقادیر بسیار بیشتری از کربوهیدرات ها و غذاهای فرآوری شده هستند. این روندی است که به طور گسترده در سراسر جهان مشاهده می شود، نتیجه ی آن افزایش جهانی شدن این رژیم غذایی، حتی در جوامع دوردست است.

دکتر Julien Ayroles، استادیار اکولوژی و زیست شناسی تکاملی ازLSI ، در این مقاله ی جدید نوشت: ما فهمیدیم که این فرصتی بسیار مغتنم برای بررسی تغییر از سبک زندگی سنتی، با تکیه بر تقریباً 80٪ محصولات جانبی حیوانی و رژیم غذایی بسیار غنی از پروتئین و غنی از چربی، بدون کربوهیدرات یا کربوهیدرات بسیار کم، به یک رژیم اکثرا کربوهیدراتی است. این یک فرصت بی سابقه است، زیرا ما جمعیتهای همگن از نظر ژنتیکی را در اختیار داریم که رژیم های غذایی آنها شامل یک گرادیانی از سبک زندگی نسبتاً "مطابق" تا "بسیار ناسازگار" با تاریخ تکامل اخیر خود می باشد.

برای پاسخ به این سوال، محققان داده هایی از مصاحبه ها و اطلاعات بهداشتی 1226 بزرگسال تورکانایی را در 44 مکان جمع آوری کردند. مصاحبه کنندگان شامل دکترLea و دکترAyroles و همچنین تیم تحقیقاتی مستقر در مرکز تحقیقات Mpala در کنیا ، به رهبری Dino Martins، بودند. مرکز تحقیقاتMpala ، بیشتر به عنوان سایتی برای مطالعات اکولوژیکی در سطح جهانی شناخته می شود، اما با تحقیقاتی که درTurkana انجام داده است، با استفاده از آزمایشگاه جدید ژنومیک با بودجهNSF ، زمینه ی جدیدی را در انسان شناسی و جامعه شناسی و ژنتیک و ژنومیک ایجاد کرده است.

مارتینز گفت: این اولین مقاله بسیار مهم از کار ژنومیک Turkana و آزمایشگاه Mpala NSF Genomics and Stable Isotopes  است. انجام تحقیقاتی مانند این مطالعه، نیاز به اعتماد و احترام زیادی نسبت به جوامع محلی ما و جوامع دورتر دارد: نحوه دسترسی به آنها و نحوه تعامل ما با آنها نقشی کلیدی داشت. دلیل اینکه مپالا و تورکانا می توانند به عنوان مرکزی برای این تحقیق باشند، رابطه طولانی مدت ما با هم است. آنچه در بسیاری از نقاط جهان رخ داده است، جایی که برخی از این تحقیقات انجام شده است، و اشتباه انجام شده است، زمانی است که شما محققانی از خارج از این جوامع و نا آشنا با آنها را برای تحقیق به این مناطق اعزام می کنید که مردم به آنها اعتماد نمی کنند و فقط اضطراب و مشکلات زیادی ایجاد می شود. اما در اینجا ما جوامع را می شناسیم و آنها به ما اعتماد دارند. ما 25 سال است که اینجا هستیم و کارکنان تحقیقاتی ما از جوامع محلی استخدام شده اند.

این پروژه از آنجایی آغاز شد كه دکتر Ayrolesدکتر Martins، دوست قدیمی سالهای تحصیل در دانشگاه هاروارد را در موسسه ی Turkana Basin، محل استقرار Martins، ملاقات كرد. در یک روز کریسمس به شدت داغ، در اعماق صحرا ، کیلومترها دور تر از هر روستای شناخته شده ای، آیرولس از دیدن گروهی از زنان که آب را در شیشه هایی بر روی سر خود حمل می کردند متعجب شده بود. مارتینز توضیح داده بود که این زنان آب را برای خانواده ی خود حمل می کردند و افزود که این چند ظرف آب همان چیزی است که برای یک هفته یا بیشتر می نوشند.

مارتینز یادآوری کرد که آیرولس این را غیر ممکن دانسته و گفته بود هیچ کس نمی تواند با آن آب کم دوام بیاورد، و بنابراین مغز دانشمند وی به فکر فرو رفت، و پرسید: چگونه انسان ها می توانند در این محیط فوق العاده سخت زنده بمانند؟  و من گفتم: در واقع، من فکر می کنم سوال این است که: چطور ما برای زنده ماندن در محیط های دیگر سازگار شده ایم؟ چرا که البته این همان محیطی است که همه ما از آن بیرون آمده ایم.

این پروژه از آنجا رشد کرد و به عنوان مطالعه ی مشخصات سلامت بر اساس 10 نشانگر زیستی(بیومارکر) در تورناکاهاییکه در شهرها، روستاها و مناطق روستایی زندگی می کنند، شکل گرفت. محققان دریافتند که هر 10 بیومارکر در میان تورکاناهایی که هنوز به طور سنتی و دامداری زندگی می کنند، و در میان تورکاناهایی که در دهکده های روستایی با ساخت و فروش زغال یا سبدهای بافته شده، یا پرورش دام برای تجارت زندگی می کنند، عالی هستند.

اما تورکاناهایی که به شهرها نقل مکان کرده بودند، سلامت قلبی-متابولیکی ضعیفی داشته و به میزان بالاتری دچار چاقی، دیابت، بیماری های قلبی عروقی و فشار خون بالا بودند. معیارهای بهداشتی همچنین نشان داد که هرچه تورکاناها بیشتر در شهر زندگی کرده باشند، از سلامتی آنها بیشتر کاسته می شود، به طوری که ساکنان مادام العمر در شهرها بیشترین خطر بیماری های قلبی عروقی را دارند.

آیرولس گفت: ما کمابیش آنچه را انتظار داشتیم، در اینجا یافتیم، انتقال به این رژیم غذایی مبتنی بر کربوهیدرات باعث بیماری افراد می شود.

دکتر Lea افزود: یک اثر تجمعی وجود دارد، هرچه بیشتر محیط شهری را تجربه کنید - محیطی که از نظر تکاملی با محیط اجدادی شما مطابقت نداشته باشد - برای سلامتی شما بدتر خواهد بود.

دکتر آیرولس هشدار داد که نتایج این تحقیق نباید به نفع یک رژیم غذایی مبتنی بر پروتئین تفسیر شود. یکی از نکات قابل توجه در مورد تورکانا این است که اگر من و شما رژیم تورکانا می گرفتیم، خیلی زود بیمار می شدیم، او گفت: ممکن است کلید سلامت متابولیسمی، در هماهنگی رژیم و فعالیت ما با اجدادمان باشد، اما هنوز هم باید تعیین کنیم که کدام یک از اجزا بیشترین اهمیت را دارند.

محققان به بررسی ها و جمع آوری داده های خود ادامه داده اند و قصد دارند این مطالعه را به افراد بومی مختلف، که در جزایر اقیانوس آرام و سایر نقاط زندگی می کنند و این تغییرات متفاوت از سبک زندگی سنتی خود را تجربه کرده اند، گسترش دهند.

دکتر Lea،گفت: ما می توانیم از بسیاری از جمعیتهای سنتی و با سطح معیشت پایین در سراسر جهان، درباره تکامل و سلامت انسان چیزهای زیادی یاد بگیریم. آنها این تغییر محیطی سریع و خارق العاده را تجربه می کنند و ما می توانیم در زمان واقعی شاهد آن باشیم.

منبع:

Science Advances.doi.org/10.1126/sciadv.abb1430.

https://www.news-medical.net/news/20201021/Obesity-diabetes-cardiovascular-illnesses-linked-to-dramatic-dietary-changes.aspx